Ornis Polonica 2014, 55: 1–21
Występowanie pustynnika Syrrhaptes paradoxus w Polsce
Józef Hordowski
Abstrakt: W artykule omówiono występowanie pustynnika w Polsce w latach 1863–2013, opierając się na analizie literatury ornitologicznej, gazet o tematyce myśliwskiej oraz prasy codziennej. Na ziemiach polskich obserwowano trzy wielkie inwazje tego gatunku w latach 1863, 1888 i 1908; w innych okresach pustynnika obserwowano tylko dziesięć razy. W ciągu 150 lat, we wszystkich regionach kraju, zanotowano łącznie 281 obserwacji. Najwięcej stwierdzeń pochodziło z byłego zaboru pruskiego, najmniej – z zaboru rosyjskiego. Tylko trzykrotnie stwierdzono pewne gniazdowanie w Wielkopolsce i na Pomorzu. W dwóch przypadkach gniazdowanie określono jako prawdopodobne. Ptaki najczęściej obserwowane były w stadach po 10–80 osobników (N=99), rzadko zaś w zgrupowaniach po kilkaset osobników (N=14). Trzy główne naloty miały miejsce w kwietniu i maju; 89% obserwacji pochodzi z roku 1888.
Słowa kluczowe: pustynnik, Syrrhaptes paradoxus, inwazja
Ornis Polonica 2014, 55: 22–33
Preferencje siedliskowe jarzębatki Sylvia nisoria i gąsiorka Lanius collurio na Roztoczu Środkowym
Marcin Polak, Maciej Filipiuk
Abstrakt: Głównym celem pracy była analiza wybiórczości siedliskowej jarzębatki i gąsiorka na obszarze ich współwystępowania. W latach 2012–2013 na powierzchni próbnej zlokalizowanej na Roztoczu Środkowym (106 ha) stwierdzono gniazdowanie 20 par jarzębatek oraz 32–33 par gąsiorków. W obu latach 31% do 42% par dzierzb gniazdowało w bliskim sąsiedztwie pokrzewek. W celu analizy wybiórczości głównych siedlisk użytkowanych przez oba gatunki wykorzystano wskaźnik wybiórczości siedliskowej Jacobsa. Oba gatunki preferowały strefę zakrzewień oraz odłogów, natomiast unikały pól uprawnych. Jarzębatka gnieździła się znacznie niżej nad powierzchnią gruntu niż gąsiorek, ale oba gatunki preferowały podobną wysokość krzewów gniazdowych. Przedstawione przez nas wyniki mogą być pomocne przy planowaniu czynnej ochrony tych gatunków, mogą być także wykorzystane do oceny stanu zachowania siedlisk i populacji jarzębatki oraz gąsiorka.
Słowa kluczowe: jarzębatka, Sylvia nisoria, gąsiorek, Lanius collurio, preferencje siedliskowe
Ornis Polonica 2014, 55: 34–47
Charakterystyka awifauny terenów rolniczych wokół Łysogór
(Góry Świętokrzyskie)
Tomasz Bracik
Abstrakt: Badania ilościowe awifauny krajobrazu rolniczego wokół Łysogór, najwyższego pasma Gór Świętokrzyskich, prowadzono w 2003 roku na trzech transektach o łącznej długości 5 300 m i powierzchni 159 ha. Na badanych transektach stwierdzono występowanie łącznie 40 gatunków lęgowych (od 22 do 25 gatunków na transekcie). Wszystkie trzy transekty miały zbliżony skład gatunkowy (11 gatunków wspólnych), a dominantami były skowronek Alauda arvensis, cierniówka Sylvia communis i trznadel Emberiza citrinella. Średnie zagęszczenie zgrupowań ptaków lęgowych wynosiło 15,7 p/10 ha. Awifauna badanego terenu w porównaniu z innymi obszarami Polski wykazuje niewielką liczbę gatunków ciepłolubnych, charakterystycznych dla krajobrazu rolniczego Śląska, Wielkopolski i Mazowsza.
Słowa kluczowe: zgrupowania ptaków, tereny rolnicze, metoda traksektowa
Ornis Polonica 2014, 55: 48–68
Wpływ ruchu lotniczego na ptaki. Część I
Michał Skakuj, Ignacy Kitowski, Dorota Łukasik
Ornis Polonica 2014, 55: 69–72
Pierwszy przypadek hybrydyzacji mewy żółtonogiej L. fuscus z mewą romańską L. michahellis w Polsce i kolejne lęgi mieszane mewy żółtonogiej
i mewy białogłowej L. cachinnans
Grzegorz Orłowski, Paweł Kołodziejczyk
Ornis Polonica 2014, 55: 73–77
Liczebność ptaków wodnych na Zatoce Gdańskiej w okresie wrzesień 2012 – kwiecień 2013
Włodzimierz Meissner, Jakub Typiak, Ewelina Kurach, Andrzej Kośmicki, Szymon Bzoma
Ornis Polonica 2014, 55: 78–79
Rodríguez N., García J., Copete J.L. (red.). 2013. El Mosquitero Ibérico. Gruppo Ibérico de Anillamiento, Léon.
Grzegorz Neubauer
Ornis Polonica 2014, 1: 80–81
Jaki to ptak? 74: Biegus tundrowy Calidris pusilla
Jan Lontowski
